Afro-Bieb: meer dan een bibliotheek

Ik ben op bezoek bij Kibret Mekonnen, een van de standhouders op de Afrikadag op 4 april, om te praten over zijn nieuwe project en passie: de Afro-Bieb, een ontmoetingsplek waar mensen en boeken samenkomen. Kibret’s kantoor in Amsterdam Oost ademt cultuur en creativiteit. Het is een plek waar je je meteen thuis voelt. Dat is wat Kibret ook hoopt te realiseren met de Afro-Bieb. Een plek creëren waar mensen zich thuis voelen.

(De collectie bestaat deels uit gedoneerde boeken. Heb jij nog een pareltje liggen? Kijk dan op deze pagina voor meer informatie).

De man achter de Afro-Bieb
Wie is Kibret Mekonnen? Hij omschrijft zichzelf als duizendpoot. Hij is sociaal ondernemer, journalist, schrijver, filmmaker, mediatrainer, en vader van twee kinderen. “Eigenlijk heb ik er vier”, zegt hij lachend. “Een dochter van 14, een zoon van 12, het Amsterdams Buurtfestival van 5 en de Afro-Bieb van nog geen jaar.”

Kibret is groot liefhebber van het geschreven woord. Het is zelfs de reden dat hij 25 jaar geleden van Ethiopië naar Nederland is geëmigreerd. Tijdens zijn opleiding Ethiopische talen en literatuur, en journalistiek in Ethiopië zette hij op 20-jarige leeftijd samen met studiegenoten een krant en het tijdschrift Aimiro op, wat in het Amhaars staat voor ‘denkwijze’. Hierin schreven ze over onderwerpen die zij zelf belangrijk vonden, uniek op dat moment omdat journalisten in die tijd alleen werden ingezet als propaganda-instrument van de regering. Met de transitie die destijds plaatsvond in Ethiopië, van het communistische regime naar een nieuw, vrijer regime, zou er eindelijk persvrijheid zijn. In werkelijkheid was hier weinig van te merken. Toch bleef hij schrijven. “In die tijd leefde ik tussen angst en het gevoel van verantwoordelijkheid”, vertelt Kibret. “Na vier jaar werd de angst te groot en vertrok ik met twee setjes kleren en een koffer vol boeken naar Nederland.”

Het belang van boeken
Het lezen van boeken is voor Kibret een manier om zich te verstoppen, een veilige haven. Hij legt uit dat lezen ook belangrijk is voor het ontdekken van je eigen identiteit, zo ook voor de Afrikaanse diaspora. “Voor mensen die, net als ik, al heel lang in Nederland wonen is het belangrijk dat zij kunnen leren en lezen over hun geboorteland, en zich daarmee verbonden voelen.” Met trots laat hij zijn eigen collectie Ethiopische boeken zien, een behoorlijke verzameling. Een van zijn favoriete boeken op dit moment is Fikir eske Mekabir (Love unto Crypt), van de Ethiopische schrijver Haddis Alemayehu. Een prachtige roman die zich afspeelt tegen de politieke achtergrond van Ethiopië in de jarig 70. Het boek is vertaald naar meerdere talen, waaronder Engels. Een belangrijke activiteit van de Afro-Bieb is om authentieke Afrikaanse boeken zoals deze naar het Nederlands te vertalen.

Centraal kenniscentrum
Het idee voor de Afro-Bieb is ontstaan doordat Kibret steeds weer merkte dat Afrika geen plek heeft in de Nederlandse literatuur. “Behalve een kleine collectie boeken over Zuidelijk Afrikaanse landen, vanwege de Nederlandse kolonisatie, is de rest van Afrika vrijwel absent in de Nederlandse literatuur. Als we al iets lezen over Afrika gaat het vaak over armoede en oorlog.” Daarnaast wordt Afrika nog steeds gezien als één land, een grote misvatting. Kibret wil hier verandering in brengen met de Afro-Bieb. Hier vind je boeken waarin de geschiedenis, natuur, kunst en cultuur van Afrikaanse landen centraal staat. Behalve een plek waar je boeken kan lenen wordt de Afro-Bieb een centraal kenniscentrum waar mensen samen komen, verhalen vertellen, lezingen bijwonen en kunnen leren over de diversiteit van het Afrikaanse continent. Zo hoopt hij de kloof tussen Afrikaanse en Westerse cultuur kleiner te maken.

Feestelijke opening

Samen met het Huis van alle Talen, een initiatief van de OBA Amsterdam om alle talen en culturen die Nederland rijk is samen te brengen, wordt de Afro-Bieb op dit moment opgestart. De officiële opening van de Afro-Bieb is op 11 september, de dag van het Ethiopisch nieuwjaar. Dubbel feest dus voor Kibret! De Afro-Bieb is dan te vinden op de 3e verdieping van de OBA Oosterdok.

Help mee, doneer een boek!
Om de Afro-Bieb tot een succes te maken zijn er boeken nodig. Wil je meehelpen de collectie uit te breiden? Van 3 tot 7 maart kun je boeken doneren in de centrale entreehal van OBA Oosterdok aan de Oosterdokskade 143 in Amsterdam. Boeken uit alle delen van het Afrikaanse continent geschreven in de taal van het Afrikaanse land, Engels of Nederlands zijn welkom. Meer informatie over het doneren van boeken kun je hier vinden.

Kibret is ook dit jaar weer te vinden op de Afrikadag 2020 op zaterdag 4 april in het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Bij zijn stand op de inspiratiemarkt kun je boeken doneren voor de Afro-Bieb. Kom langs, doneer een boek,  en maak kennis met alles wat het Afrikaanse continent te bieden heeft.

Tekst en beeld: Vera Kaldenberg